23 marca 2020 r. - Murem za Dorotą

Po odwołaniu, wyznaczonej na 27 stycznia 2020 r., rozprawy dyscyplinarnej Doroty Lutostańskiej (sygn. ASD 5/19), na poniedziałek 23 marca 2020 r. godzina 11.30 sala 30 Sadu Apelacyjnego w Łodzi wyznaczone zostało jawne posiedzenie celem rozpoznania wniosku obrońców o umorzenie postępowania z uwagi na brak skargi uprawnionego oskarżyciela oraz brak znamion czynu zabronionego.

Jest to już trzecie podejście do rozpoznania sprawy. W międzyczasie był jeszcze termin 17 lutego, również odwołany z powodu – jak niesie wieść gminna – bardzo napiętego kalendarza zastępców rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych. W sprawie sędzi Doroty Lutostańskiej oskarżycielem ma być Michał Lasota. O ile tym razem posiedzenie dojdzie do skutku, wsparcie ze strony publiczności prawników i obywateli, a przede wszystkim sędziów łódzkich jest bardzo wskazane.

Przepisy dyscyplinarne zorganizowane są w ten sposób, aby postępowania toczyły się poza macierzystym sądem obwinionego. Ratio legis tego rozwiązania dotyczy oczywiście wyeliminowania powiązań towarzyskich ze składem orzekających, ale w aktualnej sytuacji jest utrudnieniem dla zorganizowania silnego wsparcia przez własne środowisko. Tym większa odpowiedzialność po stronie gospodarzy takiego postępowania.

Stowarzyszenia sędziowskie na bieżąco dokumentują przypadki represjonowania sędziów sprzeciwiających się upolitycznieniu sądów. W ostatnim raporcie SSP „Iustitia” „Wymiar sprawiedliwości pod presją. Lata 2015-2019” opublikowanym 29 lutego 2020 r. https://www.iustitia.pl/79-informacje/3723-raport-wymiar-sprawiedliwosci-pod-presja-lata-2015-2019 wymienione są 34 przypadki tzw. represji twardych. Sędzia Dorota Lutostańska występuje tam pod pozycją 16.

W raporcie na jej temat czytamy:

Sędzia Sądu Okręgowego w Olsztynie Dorota Lutostańska z okazji 1 00-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości sfotografowała się z grupą innych sędziów na pamiątkowym zdjęciu w koszulce z napisem „Konstytucja”. W dniu 23.11.2018 r. Sąd Okręgowy w Olsztynie w osobie sędziego Doroty Lutostańskiej utrzymał w mocy orzeczenie sądu niższej instancji, dotyczące odmowy wszczęcia postępowania w sprawie o wykroczenie z art. 63a § 1 k.w. W sprawie tej obwinionymi były osoby, które zawiesiły na rzeźbach Bab Pruskich w Olsztynie koszulki z napisem „Konstytucja, Jędrek”. Sędzia Dorota Lutostańska uznała, że założenie koszulek z napisem Konstytucja na rzeźby Bab Pruskich nie było społecznie szkodliwe, zaś obwinieni chcieli w ten sposób zamanifestować swoje poglądy w debacie publicznej dotyczącej poszanowania standardów konstytucyjnych w Polsce. Orzeczenie to spowodowało reakcję rzecznika dyscyplinarnego, który uznał, że skoro sędzia podczas pamiątkowego zdjęcia miała na sobie koszulkę z napisem „Konstytucja”, 44 Wymiar sprawiedliwości pod presją – represje jako metoda walki przejęcie kontroli… to nie powinna orzekać w sprawie założenia koszulek z napisem „Konstytucja” na rzeźby Bab Pruskich. W ocenie rzecznika dyscyplinarnego sędzia nie była bezstronna i nie powinna orzekać w tej sprawie. W związku z powyższym pismem z 23.1.2019 r. zastępca rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych sędzia Michał Lasota wezwał sędziego Dorotę Lutostańską do złożenia pisemnego oświadczenia, w którym sędzia miała wyjaśnić, dlaczego nie złożyła żądania wyłączenia od udziału w sprawie karnej dotyczącej ubrania w koszulki z napisem „Konstytucja” rzeźb Bab Pruskich. Zdaniem rzecznika sędzia nie powinna orzekać w tej sprawie, gdyż sama miała na sobie koszulkę z takim napisem. W obronie sędziego stanęli inni sędziowie Sądu Okręgowego w Olsztynie, którzy w uchwale Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Okręgu Olsztyńskiego z 21.2.2019 r. wyrazili dezaprobatę dla działań zastępcy rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych sędziego Michała Lasoty. Sędziowie wskazali, że działania rzecznika dyscyplinarnego wobec sędziego dotyczą sfery niezawisłości i nie mogą być oceniane przez rzecznika. Sędziowie okręgu olsztyńskiego w swojej uchwale stwierdzili również, że fakt założenia przez sędziego Dorotę Lutostańską koszulki z napisem „Konstytucja” stanowił jedynie symboliczny wyraz przywiązania do wartości konstytucyjnych.

Źródło: Pismo zastępcy rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych sędziego Michała Lasoty z 23.1.2019 r., RDSP 712-4/19; uchwała Nr 1 Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Okręgu Olsztyńskiego z 21.2.2019 r.

W dniu 24.2.2019 r. zastępca rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych sędzia Michał Lasota wszczął postępowanie dyscyplinarne wobec sędziego Doroty Lutostańskiej i postawił jej zarzut popełnienia przewinienia dyscyplinarnego polegającego na tym, że orzekała w sprawie dotyczącej zawieszenia na rzeźbach Bab Pruskich w Olsztynie koszulek z napisem „Konstytucja, Jędrek”, w sytuacji gdy wcześniej sfotografowała się z grupą innych sędziów na pamiątkowym zdjęciu w koszulce z napisem „Konstytucja”. W ocenie rzecznika dyscyplinarnego taka sytuacja mogła wywołać wątpliwości co do bezstronności sędziego, który miał na sobie koszulkę z takim samym symbolem, który widniał na rzeźbach Bab Pruskich. W uzasadnieniu decyzji o postawieniu zarzutów zastępca rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych sędzia Michał Lasota wprost stwierdził, że koszulka z napisem „Konstytucja” w sposób jednoznaczny jest związana z ruchem społecznym i politycznym. Rzecznik nie sprecyzował oczywiście, o jaki ruch chodzi. Następnie prezes Sądu Najwyższego, kierujący pracami nowej Izby Dyscyplinarnej, wyznaczył Sąd Dyscyplinarny przy Sądzie Apelacyjnym w Łodzi jako właściwy do rozpoznania sprawy dyscyplinarnej sędziego Doroty Lutostańskiej.

Źródło: Postanowienie zastępcy rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych sędziego Michała Lasoty z 24.2.2019 r., RDSP 711-19/19; zarządzenie prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Dyscyplinarnej z 21.3.2019 r., sygn. akt DO 22/19.

Nie wolno dopuścić, aby którykolwiek z represjonowanych sędziów pozostał sam. Wszyscy, dzięki Komitetowi Obrony Sprawiedliwości, mają dostęp do nieodpłatnej pomocy prawnej świadczonej przez kolegów sędziów i bardzo nas wspierających adwokatów i radców prawnych. Uruchomiony też został fundusz na wypadek represji finansowych, na który można wpłacać darowizny i co ważne 1% podatku. Fundusz działa przy założonej w 2014 roku Fundacji Dom Sędziego Seniora, której fundatorami są cztery stowarzyszenia sędziowskie. Pieniądze na pomoc dla sędziów można wpłacać na konto: 20 1090 1346 0000 0001 4426 7265.

Powszechną praktyką jest też liczny udział publiczności na posiedzeniach dyscyplinarnych. Najczęściej obowiązek ten obciąża Warszawiaków, co raz więcej spraw trafia bowiem bezpośrednio do Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. Jednak także w innych miastach: np. Katowicach czy Wrocławiu na rozprawach dyscyplinarnych w sądach I instancji były tłumy. Łódź też nie wypada najgorzej. Na pierwszy, ostatecznie odwołany, termin rozprawy sędzi Lutostańskiej zarządzono karty wstępu w liczbie 70 i wszystkie na pniu zostały rozdysponowane.

Kto może, widzimy się zatem 23 marca 2020 r. o 11.30 w Sali nr 30 Sądu Apelacyjnego w Łodzi.