Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2022 r. w sprawie II CSKP 556/22 (wadliwe powołanie sędziego - orzeczenie nieistniejące)

👉 Zmiany ustawowe w zakresie sposobu ukształtowania KRS, której udział w procesie nominacyjnym sędziów należy do podstawowych norm stanowiących integralną część ustroju i funkcjonowania systemu sądownictwa, wynikające z wejścia w życie ustawy nowelizującej z 8 grudnia 2017 r., doprowadziły do braku niezależności obecnej KRS od władzy politycznej. W Konstytucji powierzono KRS zadanie stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów (art. 186). Wykonywanie tego obowiązku może być realizowane skutecznie jedynie przez organ, który sam jest organem niezależnym od władzy wykonawczej i ustawodawczej. Z tego względu wadliwie ukształtowana KRS nie może gwarantować prawidłowego przeprowadzenia procedury nominacyjnej sędziów. (…)

👉 Sędzia tworzący skład sądu nie może orzekać świadomie w warunkach nieważności postępowania, narażając strony tego postępowania na negatywne konsekwencje wydania wadliwego orzeczenia sądowego. (…)

👉 W literaturze stwierdzono, że orzeczenie sądowe, jako akt prawnoprocesowy, może być uznane za orzeczenie nieistniejące z uwagi na brak określonego elementu konstytutywnego. (…) Do tego rodzaju wad zaliczono np. wyrok, którego sentencji nie podpisał skład sądu… (…) W judykaturze i doktrynie przeważa stanowisko, że orzeczenie, które nie istnieje w znaczeniu prawnoprocesowym, nie może być przedmiotem zaskarżenia. Uzasadnia to pogląd, że nieistnienie orzeczenia sąd musi uwzględniać w każdym stanie i stadium sprawy, w której takie orzeczenie zostało wydane, a także, w formie zarzutów, we wszystkich innych sprawach. Podkreśla się, że istnieje konieczność stwierdzenia przez sąd nieistnienia orzeczenia, przy każdej procesowej sposobności, która powstaje w toku prowadzonego postępowania.