Wspólne stanowisko
Polki i Polacy chcą realnych zmian, których efektem będą sprawne, sprawiedliwe i stabilne sądy. Są decyzje, które Minister Sprawiedliwości może podjąć już teraz i które nie wymagają zmiany ustaw.
Sprawność działania sądów jest coraz gorsza. Osoby powołane przez Zbigniewa Ziobrę do ministerstwa czy na stanowiska funkcyjne, blokują etaty w sądach i orzekają znacznie mniej niż inni sędziowie.
Ministerstwo Sprawiedliwości (zamiast przedstawić kompleksowy projekt zmian w neo-KR5) zamroziło konkursy na stanowiska sędziowskie. Obywatele coraz dłużej czekają na załatwienie swoich spraw rodzinnych, majątkowych, osobistych. Taka sytuacja jest społecznie nie do zaakceptowania.
Twarzami sądownictwa dyscyplinarnego są nadal tak skompromitowane postacie, jak Piotr Schab, Przemysław Radzik i Michał Lasota. Członkowie tzw. Neo-Krajowej Rady Sądownictwa stoją na czele dużych sądów. Chcemy sądów otwartych dla obywateli, cieszących się zaufaniem społecznym i kierowanych przez osoby o wysokiej etyce.
Wobec tego Minister Sprawiedliwości powinien w trybie natychmiastowym odwołać rzeczników dyscyplinarnych Piotra Schaba, Przemysława Radzika i Michała Lasotę. Czyny, których się dopuścili powinny być również wyjaśnione przez niezależną prokuraturę.
Dla usprawnienia działania sądów należy dokonać pilnego przeglądu wskaźników obciążenia wpływem spraw osób funkcyjnych i dostosować go do sytuacji w sądach, która od wszystkich wymaga wytężonej pracy.
Pilnie należy powołać komisje kodyfikacyjne dla stworzenia przepisów umożliwiających sprawne rozpoznawanie spraw, w szczególności tych, które systemowo blokują sądy. Wprowadzenie nowych rozwiązań informatycznych umożliwi odblokowanie kilkuset etatów.
Ponadto z powodów etycznych nie jest możliwe zajmowanie stanowisk funkcyjnych oraz pozostawanie na delegacji w ministerstwie osób, które:
- Przyjmowały stanowiska w wyniku odwołania ich poprzedników w trybie spec-ustawy w latach 2017 - 2018,
- Udzielały poparcia kandydatom do neo-KRS,
- Są lub były członkami neo-KRS,
- Otrzymały nominacje z udziałem neo-KRS (z wyłączeniem osób po KSSiP oraz byłych asystentów i referendarzy),
- Nie są sędziami sądu, którym kierują.
Odwołanie takich prezesów znajduje podstawę w przepisie art. 27 § 1 pkt 2 prawa o ustroju sądów
powszechnych. Jeśli tego rodzaju systemowe założenie zostanie przyjęte, uporządkowanie sytuacji w sądownictwie będzie mogło przyspieszyć. Przypominamy również o biegnących terminach przedawnienia deliktów dyscyplinarnych. Obecnie realne możliwości wszczęcia postępowań dyscyplinarnych ma tylko Minister Sprawiedliwości.
Deklaracja Pana Ministra, że na opróżnione stanowiska prezesów i wiceprezesów będą powoływane osoby wskazane przez samorząd sędziowski, umożliwi wyłonienie sędziów o wysokich walorach etycznych. Zwracamy również uwagę na brak możliwości uzyskania opinii Krajowej Rady Sądownictwa (ten organ konstytucyjny obecnie nie funkcjonuje). W tej sytuacji kompetencja Ministra, do czasu powołania KRS zgodnej z przepisami Konstytucji RP, jest nieograniczona.
Naszym wspólnym celem powinno być zapewnienie Polkom i Polakom sprawnych i nowoczesnych sądów, na które zasługują. Zakończenie przez KE sprawy o naruszenie Traktatów jest jednym z wielu kroków na drodze do tego celu. Należy kompleksowo wykonać wyroki europejskich trybunałów i w pełni odblokować KPO.
pdf do pobrania