Głosuję bo tu mieszkam, bo mi zależy bo.... czyli co zrobić aby wziąć udział w wyborach w dniu 21.października 2018 r .

Od trzech lat jesteśmy świadkami walki obywateli o zachowanie demokracji, podstawowych jej zasad w tym zasady trójpodziału władzy. Rządząca większość nie przejmuje się jednak protestami społecznymi, ostrzeżeniami płynącymi z Unii Europejskiej, ONZ czy znanych i szanowanych na świecie organizacji pozarządowych w tym stowarzyszeń prawniczych. Wprowadza zmiany tłumacząc je koniecznością reformy wymiaru sprawiedliwości. Jak dotychczas efekty są mizerne. Pomijam fakt obniżenie prestiżu naszego kraju na arenie międzynarodowej, najważniejsze jest brak rzeczywistych zmian w wymiarze sprawiedliwości, które byłyby odczuwalne przez zwykłych obywateli.

Systematycznie również ograniczane są swobody obywatelskie w tym wolność zgromadzeń. Policja kieruje kolejne wnioski o ukaranie, wobec protestujących obywateli. Zapadają kolejne wyroki zwykle uniewinniające, ale zbliża się wielkimi krokami powołanie Izby Dyscyplinarnej w SN odbieranej powszechnie jako bat na nieprawomyślnych prawników w tym sędziów. Co wówczas się stanie, czy będzie można wszcząć postępowanie dyscyplinarne wobec sędziego za wydanie orzeczenia, które nie będzie zgodne z oczekiwaniami np. prokuratora, czy też strony która złoży stosowną skargę do Ministerstwa Sprawiedliwości, a jednocześnie sędzia je wydający wcześniej w sposób jawny krytykował przeprowadzane reformy? Tego na razie nie wiemy, ale należy spodziewać się, że nadchodzą trudne czasy zarówno dla sędziów jak i dla obywateli. Trzeba więc zgodzić się z opinią SSN Stanisława Zabłockiego wygłoszoną podczas posiedzenia Senatu RP w trakcie prac nad zmiana ustawy o SN, że jeżeli zniszczone zostaną wolne sądy to zostaną jeszcze wolni ludzie. Siłą wolnych ludzi jest nieskrępowany wolny wybór, a emanacją wolego wyboru jest uczestnictwo w wyborach. Nie wolno nam, wolnym obywatelom zasłaniać się brakiem czasu, czy twierdzeniem, że nie mam na kogo głosować. Trzeba iść na wybory, każdy głos się liczy! Nie jest prawdą od lat głoszona teza, że mój głos nic nie zmieni. Wybory to najistotniejsze narzędzie wpływania przez pojedynczego obywatela na przyszłość państwa i funkcjonowania społeczeństwa. Sposób organizacji wyborów i to jak głos pojedynczego obywatela jest uwzględniany w ostatecznym wyniku wyborczym jest jednym z poziomów demokracji. Nie czas jednak i miejsce nad rozważaniami dotyczącymi modelu wyborczego, choć moim zdaniem w niedalekiej przyszłości nas to czeka. Teraz ważne jest oby obywatele zrozumieli, że bez względu na system wyborczy ich głos ma znaczenie. Trzeba więc wspierać wszelkie inicjatywy obywatelskie mające za cel podwyższenie frekwencji wyborczej, bo ta zawsze ma przełożenie na wynik wyborów bez względu na model systemu wyborczego.

W nadchodzących wyborach głosować można osobiście, korespondencyjne lub przez pełnomocnika

Aby zagłosować osobiście trzeba sprawdzić czy jesteśmy umieszczeni w spisie wyborców. Przepisy przewidują możliwość złożenia wniosku o wpis do rejestru mieszkańców dla wyborców , którzy stale przebywają na terenie gminy lub miasta bez zameldowania na pobyt stały. Wójt ,burmistrz lub prezydent miasta wydaje decyzję w tej sprawie w terminie 3 dni od dnia złożenia wniosku. Kiedy otrzymamy taką decyzję będziemy umieszczeni w spisie wyborców , który sporządza się na podstawie rejestru. Zgodnie z art. 30 kodeksu wyborczego w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego oraz w wyborach wójta do spisu wyborców wpisuje się jedynie osoby stale zamieszkałe, odpowiednio, na obszarze danej jednostki samorządu terytorialnego lub gminy, w której przeprowadzane są wybory wójta

Można też głosować korespondencyjnie. Jest to głosownie które zostało pierwotnie wprowadzone po pierwsze na potrzeby osób niepełnosprawnych, po drugie dla osób które w dniu wyborów przebywają poza swoim miejscem zamieszkania. Ustawodawca pod pozorem oczywiście nigdy nieudowodnionych nieprawidłowości ograniczył możliwość głosowania w tej formie. Obecnie zgodnie z art. 53a kodeksu wyborczego głosować korespondencyjnie może jedynie wyborca niepełnosprawny o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z jednoczesnym wyłączeniem możliwości głosowania w obwodach zamkniętych. Zamiar głosowania korespondencyjnego wyborca niepełnosprawny zgłasza komisarzowi wyborczemu do 15 dnia przed dniem wyborów to jest najpóźniej do dnia 8 października 2018 r. Zgłoszenie, może być dokonane ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Komisarz wyborczy niezwłocznie przekazuje zgłoszenie właściwemu urzędnikowi wyborczemu. Powinno ono zawierać nazwisko i imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL wyborcy niepełnosprawnego, oświadczenie o wpisaniu tego wyborcy do rejestru wyborców w danej gminie, oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie, a także wskazanie adresu, na który ma być wysłany pakiet wyborczy. Do zgłoszenia, dołącza się kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności. W przypadku braków formalnych np. braku nr PESEL urzędnik wyborczy wzywa wyborcę aby w terminie 1 dnia **(!)**od doręczenia wezwania uzupełnił brak. Nieuzupełnienie w terminie braków lub zgłoszenie po terminie skutkuje pozostawieniem zgłoszenia bez rozpoznania. (art. 53c kodeksu wyborczego). Po uzupełnieniu braków urzędnik wyborczy przesyła wyborcy niepełnosprawnemu pakiet wyborczy który doręcza się wyłącznie do rąk własnych wyborcy niepełnosprawnego, po okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość i pisemnym pokwitowaniu odbioru. Jeżeli odbierający nie może potwierdzić odbioru, osoba doręczająca pakiet wyborczy sama stwierdza datę doręczenia oraz wskazuje odbierającego i przyczynę braku jego podpisu. W skład pakietu wyborczego wchodzi: koperta zwrotna, karta lub karty do głosowania; koperta na kartę do głosowania, instrukcja głosowania korespondencyjnego, nakładka lub nakładki na kartę lub karty do głosowania sporządzone w alfabecie Braille’a – jeżeli wyborca zażądał ich przesłania, oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania. Wyborca niepełnosprawny głosujący korespondencyjnie po wypełnieniu karty do głosowania wkłada ją do koperty na kartę do głosowania, którą zakleja, a następnie kopertę tę wkłada do koperty zwrotnej łącznie z podpisanym oświadczeniem. (art. 53g kodeksu wyborczego) Następnie należy przesłać cały pakiet pocztą lub też dostarczyć komisji obwodowej w dniu głosowania.( art. 53h kodeksu wyborczego)

Niektórzy wyborcy mogą też głosować przez pełnomocnika. Tu chodzi o wyborców. niepełnosprawnych o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o wyborców ,,którzy ukończyli 75 lat. Na potrzeby wyborów można więc ustanowić sobie pełnomocnika. Pełnomocnikiem może być tylko osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa do głosowania. Pełnomocnikiem nie może być osoba wchodząca w skład obwodowej komisji wyborczej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania, a także mężowie zaufania, jak również kandydaci w danych wyborach.( art. 55 kodeksu wyborczego). Pełnomocnictwa do głosowania udziela się przed wójtem lub przed innym pracownikiem urzędu gminy upoważnionym przez wójta do sporządzania aktów pełnomocnictwa do głosowania. Pełnomocnictwo do głosowania sporządza się na wniosek wyborcy wniesiony do wójta gminy, w której wyborca jest wpisany do rejestru wyborców, najpóźniej w 9 dniu przed dniem wyborów. Wniosek powinien zawierać: nazwisko i imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL oraz adres zamieszkania zarówno wyborcy, jak i osoby, której ma być udzielone pełnomocnictwo do głosowania, a także wyraźne oznaczenie wyborów, których dotyczy pełnomocnictwo do głosowania. Do wniosku dołącza się: kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania, pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem, zawierającą jej nazwisko i imię (imiona) oraz adres zamieszkania, a także nazwisko i imię (imiona) osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania, kopię zaświadczenia o prawie do głosowania wydanego osobie mającej być pełnomocnikiem. ( art. 56 kodeksu wyborczego). Jeżeli zaś wniosek zawiera braki to wówczas wzywa się wyborcę do uzupełnienia braków w termie 3 dni w przypadku nieuzupełnienia wniosku odmawia się udzielenia pełnomocnictwa. Na marginesie trzeba zauważyć, że w tym wypadku termin na uzupełnienie braków jest dłuższy dłużej niż w głosowaniu korespondencyjnym. Dlaczego nie wiem i nie ma moim zdaniem żadnego racjonalnego wytłumaczenia chyba, że weźmiemy pod uwagę fakt, że głosowanie korespondencyjne przywrócono po protestach środowisk osób niepełnosprawnych. Więc z formalnego punktu widzenia jest, ale stworzono ograniczenie tego rodzaju, że de facto wyeliminuje się możliwość głosowania korespondencyjnego. Należy pamiętać, że to pełnomocnictwo można w każdej chwili cofnąć i zagłosować osobiście. Jest również możliwość oddania głosu przez wyborcę niewidzącego lub niedowidzącego znającego alfabet Braille’a. Wówczas wchodząc do lokalu wyborczego trzeba zażądać od przewodniczącego komisji specjalnej nakładki na kartę do głosowania i za jej pomocą oddać głos. Jak widać możliwości udziału w głosowaniach jest wiele, a więc nie ma wymówki trzeba głosować.

Pamiętajmy, że zbliżające się wybory będą dla nas wszystkich egzaminem ze społeczeństwa obywatelskiego które przede wszystkim aktem uczestnictwa w wyborach powinno dać jasny sygnał, że władza może poruszać się tylko w granicach prawa. Jednocześnie obywatele powinni zorganizować się w taki sposób aby móc kontrolować przebieg procesu wyborczego. Wybory zarządzone na dzień 21.10.2018r to najważniejsze wybory ostatnich lat. Jako wyborcy będziemy wybierać swoich przedstawicieli do sejmików województw, rad gmin , powiatów i prezydentów miast, burmistrzów i wójtów To my tworzymy samorząd i od nas będzie zależało jak będzie wyglądała w przyszłości nasza gmina, miasto, powiat i województwo. Warto więc iść na wybory, aby wybrać najlepszych tych których działalność już znamy lub też tych których cenimy za profesjonalizm. Nie ma żadnego usprawiedliwienia, wybory to nasz obywatelski obowiązek. Do zobaczenia przy urnach!

Katarzyna Wesołowska-Zbudniewek
Katarzyna Wesołowska-Zbudniewek
sędzia Sądu Okręgowego w Łodzi - Członek Stałego Prezydium Forum Współpracy Sędziów