Spotkanie sędziów z Prezydent American Bar Association - Hilarie Bass (relacja)

American Bar Association jest niezależną organizacją pozarządową, reprezentującą około 400 000 członków zawodów prawniczych w USA i na całym świecie. W trakcie wizyty w naszym kraju Pani Prezydent spotkała się ze wszystkimi przedstawicielami zawodów prawniczych.

W dniu 29 maja 2018r w siedzibie Sądu Najwyższego odbyło się jej spotkanie z sędziami.

Na tym spotkaniu nie mogło zabraknąć również sędziów z Łodzi.

Z informacji przekazanych nam przez Panią Prezydent wynikało, że jest ona doskonale zorientowana w sprawach polskiego wymiaru sprawiedliwości i przeprowadzanych w naszym kraju reform. Na wstępie stwierdziła, iż nie wyobraża sobie, aby można było mówić o państwie demokratycznym wówczas, gdy władza sądownicza jest w jakikolwiek sposób zależna od władzy wykonawczej czy ustawodawczej.
Należy przypomnieć, że stowarzyszenie, które reprezentuje pani Hillarie Bass już w 2017 r. apelowało do Prezydenta RP o zawetowanie tzw. ustaw sądowych.

W tracie dyskusji staraliśmy się omówić wspólnie zagrożenia, które płyną treści uchwalonych niedawno zmian, zarówno w ustawie o Sądzie Najwyższym, KRS jak i w ustawie o sądach powszechnych. Pani Prezydent najwięcej uwagi poświęciła zmianie wprowadzonej w przepisach o postępowaniu dyscyplinarnym wobec sędziów.

Jej uwadze nie umknęła również sprawa postępowania dyscyplinarnego prowadzonego wobec sędziego z Suwałk - Dominika Czeszkiewicza, które akurat w czasie wizyty Pani Prezydent w naszym kraju zostało zakończone wydaniem postanowienia o jego umorzeniu. Może to był zwykły przypadek, a może nie, nie nam o tym rozstrzygać. W trakcie naszej rozmowy Pani Hilarie Bass zainteresowana była zarówno przebiegiem tego postępowania, jak i treścią uzasadnienia. Na twarzy Pani Prezydent widać było wyraźną konsternację, kiedy usłyszała, że w treści uzasadnienia o umorzeniu postępowania znalazło się zdanie z którego wynikało, iż postępowanie dyscyplinarne wobec sędziego nie dostarczyło wprawdzie podstaw do prowadzenia dalszego postępowania, ale został osiągnięty efekt dyscyplinujący wobec pozostałych sędziów sądów rejonowych już przez sam fakt jego wszczęcia (!). Przytaczano również przykłady innych postępowań, które toczą się wobec sędziów, z którymi obecnej władzy nie jest po drodze. Te zagadnienia wywołały ożywioną dyskusję.

W dalszej części rozmowy zwracaliśmy Pani Prezydent również uwagę na zagrożenie wynikające z nowego sposobu wyboru członków KRS. Było to utrudnione, ponieważ w USA nie ma odpowiednika instytucji, jaką jest KRS. Jednakże Pani Prezydent doskonale zdawała sobie sprawę z istoty ustrojowej tej instytucji.

Rozmawialiśmy również o wolnych wyborach w Polsce i zagrożeniach jakie płyną ze zmian wprowadzonych w kodeksie wyborczym. Sędziowie, którzy do tej pory pełnili funkcję „strażnika wyborów”, czyli niezależnych komisarzy wyborczych, przestali nimi być, a w ich miejsce powołani zostali w znacznej części komisarze niebędący sędziami. Zmienione zostały również inne przepisy prawa wyborczego. Jeżeli dodamy do tego reformę Sądu Najwyższego i powołanie nowej izby składającej się z wyłącznie członków powołanych przez nowy upolityczniony KRS, to wówczas powstaje sytuacja, w której wolne wybory mogą nie być ani wolne ani transparentne. Wywołało to niemałe zdziwienie u Pani Prezydent, dla której wolne i demokratyczne wybory pozostają istotą i gwarancją demokracji jako takiej.

Na zakończenie pani Hilarie Bass zapewniła nas, że podjęta zostanie współpraca pomiędzy stowarzyszeniami sędziowskimi a ABA. Dodatkowo zadeklarowała również, że stowarzyszenie prawników amerykańskich planuje umieścić w Polsce swojego przedstawiciela, aby na bieżąco monitorował sytuację w polskim wymiarze sprawiedliwości.

Jak dalej potoczą się losy naszej współpracy - zobaczymy, ale pierwszy krok w tym kierunku został zrobiony.