Informacja o zmianach w obrocie zagranicznym wchodzących w życie 1 lipca 2022 r.
Podsumowanie ostatnich istotnych zmian w obrocie zagranicznym w sprawach cywilnych:
1 Dnia 1 lipca 2022 roku weszło w życie nowe rozporządzenie doręczeniowe:
- rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2020/1784 z dnia 25 listopada 2020 r. dotyczące doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych lub handlowych (wersja przekształcona),
- rozporządzenie ma zastosowanie we wszystkich sprawach, również wszczętych przed jego wejściem w życie i w stosunku do wszystkich państw UE
- link do wyszukiwarki jednostek, informacji krajowych:
Europejski portal e-sprawiedliwość - Doręczanie dokumentów (wersja przekształcona) (europa.eu)
- rozporządzenie zastępuje dotychczasowe formularze dotyczące doręczeń nowymi, link do formularzy:
Doręczanie dokumentów (wersja przekształcona) – formularze | European e-Justice Portal (europa.eu)
- wprowadza też nowe formularze oprócz dotychczasowych - dotyczące pomocy w ustaleniu adresu, informacji na temat stanu sprawy z wniosku o doręczenie oraz w przedmiocie poprawienia/uzupełnienia wniosku
- rozporządzenie wprowadza możliwość zwrócenia się do organu zagranicznego z prośbą o ustalenie adresu za granicą i jednocześnie nakłada taki obowiązek na polskie sądy udzielania pomocy sądom unijnym w tym zakresie w Polsce,
- rozporządzenie wprowadza możliwość zagranicznego doręczenia elektronicznego (na adres poczty elektronicznej) za zgodą i potwierdzeniem odbiorcy, gdy nasze prawo krajowe zezwala na takie doręczenie,
- art. 21 rozporządzenia stanowi podstawę prawną obowiązku sądów rejonowych do wykonywania doręczeń pozasądowych (sądy wykonują doręczenia zagraniczne dokumentów mających znaczenie prawne na wniosek np. komorników lub obywateli, również gdy nie toczy się w tym zakresie żadna sprawa sądowa)
- doręczenie przy pomocy k.u.r.d.e. (kwalifikowanych usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego) planowane jest dopiero na przyszłość, obecnie nie funkcjonuje,
- w rozporządzeniu jest mowa o przekazywaniu informacji między sądami w zdecentralizowanym systemie informatycznym – system ten również jeszcze nie istnieje, planowane jest jego uruchomienie w 2025 roku
- Dnia 1 lipca 2022 weszło też nowe rozporządzenie o dowodach:
- rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2020/1783 z dnia 25 listopada 2020 r. w sprawie współpracy między sądami państw członkowskich przy przeprowadzaniu dowodów w sprawach cywilnych lub handlowych (wersja przekształcona)
- rozporządzenie ma zastosowanie we wszystkich sprawach, również wszczętych przed jego wejściem w życie i w stosunku do wszystkich państw UE z wyjątkiem Danii,
- rozporządzenie zastępuje dotychczasowe formularze dotyczące dowodów nowymi, link do formularzy:
Przeprowadzanie dowodów (wersja przekształcona) – formularze | European e-Justice Portal (europa.eu)
- nowe formularze dotyczą uzupełnienia/poprawienia wniosku, potwierdzenia otrzymania zaliczki, informacji na temat stanu sprawy z wniosku o przeprowadzenie dowodu, wideokonferencji,
- w rozporządzeniu uregulowano kwestię przeprowadzania wideokonferencji międzynarodowych jako podstawowego sposobu przeprowadzania dowodu z przesłuchania osoby, link do informacji o wideokonferencjach w państwach członkowskich
https://e-justice.europa.eu/405/PL/taking_evidence_by_videoconference?clang=pl
- wideokonferencja jako sposób bezpośredniego przeprowadzenia dowodu za granicą wymaga każdorazowo zgody państwa obcego (również w przypadku wideokonferencji bez udziału organu zagranicznego – np. przy rozprawie zdalnej, kiedy przeprowadzamy dowody), o zgodę występujemy na formularzu, przy czym brak odpowiedzi w terminie oznacza udzielenie zgody.
- Dnia 1 lipca 2022 weszła też w życie zmiana rozporządzenia MS w sprawie szczegółowych czynności sądów w sprawach z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego, ale nie w wersji pierwotnej. Nadal pisma w obrocie zagranicznym (poza UE) sądy rejonowe przesyłają za pośrednictwem Prezesa SO. Istotna zmiana dotyczy obowiązku poinformowania adresata, że sąd uznał jego odmowę odbioru korespondencji z uwagi na język za bezzasadną (§43 ust. 5).
- Dnia 1 sierpnia 2022 wejdzie w życie nowe rozporządzenie 2019/1111 w sprawie jurysdykcji, uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich i w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej oraz w sprawie uprowadzenia dziecka za granicę (wersja przekształcona) – rozporządzenie ma zastosowanie tylko do spraw wszczętych od 1.08.2022 roku.
Na górze strony filmik instruktażowy dotyczący wypełniania nowych wniosków o doręczenie, pokazujący jak przetłumaczyć wniosek i jak pobrać do niego dane właściwych jednostek.
