Jak ustalić adres pobytu poza granicami Polski
Przed informacją o sposobie poszukiwania adresów zamieszkania osób fizycznych za granicą wskazuję na potrzebę weryfikowania formatów adresów zagranicznych wskazywanych przez strony. Chodzi o ustalenie czy adres jest zupełny, prawidłowo zapisany. Oszczędza to bardzo dużo czasu w długotrwałych doręczeniach zagranicznych. Najłatwiej jest dokonać takiej weryfikacji na stronach internetowych poczt poszczególnych państw.
Link do stron internetowych wszystkich poczt świata: https://www.poczta-polska.pl/paczki-i-listy/przesylki-zagraniczne/listy/sledzenie-przesylek-zagranicznych-listy/
Np. w Wielkiej Brytanii na stronie https://www.royalmail.com/find-a-postcode wpisując posiadany adres dowiemy się czy jest on formalnie prawidłowy (nie dowiemy się czy dana osoba mieszka pod tym adresem, ale sprawdzimy czy taki adres w ogóle istnieje i jest prawidłowo zapisany).
-——————————————-
Poszukując natomiast miejsc zamieszkania osób fizycznych przebywających w Unii Europejskiej warto w pierwszej kolejności sięgnąć do strony:
https://e-justice.europa.eu/38580/PL/serving_documents_recast
gdzie pod flagami poszczególnych państw (lewa strona ekranu) zawarte są informacje dotyczące możliwości ustalenia adresu osoby w danym państwie (w punkcie dot. art. 7)
oraz do strony:
gdzie ponownie pod flagami poszczególnych państw zawarte są dodatkowe informacje dotyczące możliwości ustalenia adresu osoby w danym państwie (punkt 4.2 informacji).
Często jest to bardzo proste i wymaga jedynie wysłania zapytania w formie elektronicznej (np. w Szwecji).
W przypadku spraw alimentacyjnych organy centralne państw członkowskich udzielają pomocy w ustaleniu adresów – zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu 4/2009 w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych (art. 51 pkt 2 b, 61-63).
aktualizacja: Nowe rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2020/1784 z dnia 25 listopada 2020 r. dotyczące doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych lub handlowych (wersja przekształcona) wprowadza istotne ułatwienie w poszukiwaniu adresów osób zamieszkałych w państwach UE. Sądy krajowe mogą korzystać wzajemnie z pomocy przy ustalaniu adresów. Wprowadzono możliwość zwracania się o pomoc w ustaleniu adresu do zagranicznych jednostek. Link do formularza wniosku:
https://webgate.ec.europa.eu/e-justice-online-forms/online-forms/serving-documents-recast-forms_pl
………………………………………………………………
Poza Unią Europejską w państwach, z którymi utrzymujemy stosunki dyplomatyczne możliwe jest wystąpienie do właściwego konsula z prośbą o pomoc w ustaleniu adresu zamieszkania osoby w danym państwie – na podstawie art. 27 ust. 1 Prawa konsularnego.
W Wielkiej Brytanii nie funkcjonuje publiczny rejestr mieszkańców, ale informacji adresowej warto poszukać na stronach:
https://www.192.com/people/search/
Korzystanie ze stron wymaga rejestracji i jest odpłatne (kilka funtów za informację) lecz jest wiarygodne i umożliwia zobowiązanie strony procesu do przedstawienia informacji z takiej strony.
W przypadku osoby osadzonej w Wielkiej Brytanii każde doręczenie wymaga ustalenia numeru więźnia. Informacja o sposobie ustalenia numeru więźnia:
https://forumfws.eu/obrot-zagraniczny/doreczenia-dla-osadzonych-w-wielkiej-brytanii/
USA nie prowadzą centralnego rejestru mieszkańców. Dostępna jest darmowa i wiarygodna wyszukiwarka internetowa osób pod adresem:
https://www.zabasearch.com/people/
Sądy w Stanach Zjednoczonych Ameryki nie są uprawnione do prowadzania dochodzeń mających na celu ustalenie adresów lub do wynajmowania prywatnych detektywów. Dlatego nie jest możliwe wykonanie wniosku o ustalenie adresu. Organy wzywające oraz strony postępowań mają możliwość samodzielnego zatrudnienia detektywów dla potrzeb uzyskania żądanych informacji.
Norwegia prowadzi powszechny Rejestr Ludności (Folkeregisteret). Osoby fizyczne i sądy mogą wnioskować o udzielenie informacji o adresie zamieszkania w Norwegii.
Informacje i wnioski na stronie:
Oprócz tego adresata można poszukiwać na dostępnych powszechnie wyszukiwarkach:
https://adressesok.posten.no/en/
Ukraina – prowadzi ewidencję ludności i w przypadku, gdy nie jest znany adres osoby zamieszkałej w Ukrainie w trybie art. 7 ust. 3 Umowy między Rzeczpospolitą Polską a Ukrainą o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych i karnych (Dz.U.1994.96.465) można wnioskować o ustalenie adresu zamieszkania we wniosku o pomoc prawną (art. 13 umowy przewiduje współpracę organów wymiaru sprawiedliwości przy ustalaniu adresów osób przebywających na ich terytorium).
Uwaga, w przypadku adresatów zamieszkałych na Krymie, przy adresowaniu przesyłki należy pominąć nazwę państwa „Ukraina” (przesyłka nie zostanie doręczona, gdyż poczta ukraińska na Krymie nie działa), w szczególności nie wpisywać „Rosja” (Polska nie uznaje aneksji Krymu). Można wskazać zamiast nazwy państwa „Krym”.
Białoruś – prowadzi ewidencję ludności i w przypadku, gdy nie jest znany adres osoby zamieszkałej w Białorusi w trybie art. 7 ust. 3 Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białoruś o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych (Dz.U.1995.128.619) można wnioskować o ustalenie adresu zamieszkania we wniosku o pomoc prawną (art. 17 umowy przewiduje współpracę sądów przy ustalaniu adresów osób przebywających na ich terytorium).
Rosja - prowadzi ewidencję ludności i w przypadku, gdy nie jest znany adres osoby zamieszkałej na terytorium Federacji Rosyjskiej w trybie art. 7 ust. 4 Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych i karnych (Dz.U.2002.83.750) można wnioskować o ustalenie adresu zamieszkania we wniosku o pomoc prawną (art. 14 umowy przewiduje współpracę organów wymiaru sprawiedliwości przy ustalaniu adresów osób przebywających na ich terytorium).
Wietnam - prowadzi ewidencję ludności i w przypadku, gdy nie jest znany adres osoby zamieszkałej w Wietnamie w trybie art. 8 ust. 4 Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Socjalistyczną Republiką Wietnamu o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych (Dz.U.1995.55.289) można wnioskować o ustalenie adresu zamieszkania we wniosku o pomoc prawną.
Mongolia - prowadzi ewidencję ludności i w przypadku, gdy nie jest znany adres osoby zamieszkałej w Mongolii w trybie art. 8 ust. 5 Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Mongolią o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych (Dz.U.2003.43.370) można wnioskować o ustalenie adresu zamieszkania we wniosku o pomoc prawną (art. 17 umowy przewiduje współpracę organów wymiaru sprawiedliwości przy ustalaniu adresów osób przebywających na ich terytorium).
Tunezja – zgodnie z art. 13 ust. 2 Umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Tunezyjską o pomocy prawnej w sprawach cywilnych i karnych (Dz.U.1987.11.71) w ramach pomocy prawnej - jeżeli osoba wskazana we wniosku o doręczenie nie zostanie odnaleziona pod wskazanym adresem w Tunezji, organ wezwany ustali w miarę możliwości jej dokładny adres.
Maroko - zgodnie z art. 12 ust. 1 Umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Królestwem Maroka o pomocy prawnej w sprawach cywilnych i karnych (Dz.U.1987.11.71) w ramach pomocy prawnej - jeżeli adres osoby, której dotyczy wniosek o udzielenie pomocy prawnej, jest niedokładny lub niewłaściwy, organ wezwany w Maroku ustali w miarę możliwości jej adres.
Kuba - zgodnie z art. 7 ust. 3 Umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Kuby o pomocy prawnej w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych (Dz.U.1984.47.247) w ramach pomocy prawnej - jeżeli dokumenty nie mogą być doręczone pod wskazanym we wniosku adresem, organ wezwany z własnej inicjatywy podejmuje niezbędne środki w celu ustalenia adresu.
Irak – zgodnie z art. 9 ust. 1 Umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Iraku o pomocy prawnej i sądowej w sprawach cywilnych i karnych (Dz.U.1989.70.418) - jeżeli adres osoby, która ma być wezwana w charakterze świadka lub ma przyjąć pismo, jest niedokładny lub niewłaściwy, organ wezwany podejmie właściwe czynności w celu przesłuchania świadka lub doręczenia pisma.
Turcja - zgodnie z art. 7 ust. 3 Umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Turecką o pomocy prawnej w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U.1992.3.13) - jeżeli pisma nie mogą być doręczone pod adresem wskazanym we wniosku o doręczenie, organ wezwany podejmie niezbędne środki w celu ustalenia dokładnego adresu odbiorcy.
Egipt - zgodnie z art. 19 Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Arabską Republiką Egiptu o pomocy prawnej w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U.1994.34.126) - jeżeli miejsce zamieszkania adresata pism lub inne informacje dotyczącej tej osoby zostały podane nieprawidłowo, niedokładnie lub w sposób niewystarczający, sąd wezwany podejmie w miarę możliwości starania o wykonanie wniosku.
Algieria - zgodnie z art. 13 ust. 2 Umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Algierską Republiką Ludowo-Demokratyczną dotycząca obrotu prawnego w sprawach cywilnych i karnych (Dz.U.1982.10.73) - jeżeli osoba wskazana we wniosku o doręczenie nie zostanie odnaleziona pod podanym adresem, organ wezwany powinien przedsięwziąć niezbędne kroki w celu ustalenia dokładnego jej adresu.
Zachęcamy wszystkich praktyków do dzielenia się informacjami w zakresie sposobów ustalenia adresu osoby za granicą. Wszelkie informacje przekazane na adres marta.knotz@koszalin.sr.gov.pl będą opublikowane na niniejszej stronie.
